Katarzyna
Malinowska
Co słychać?
Dystrybucja ubezpieczeń i ochrona danych a Brexit
Z dniem 31 grudnia zakończył się okres przejściowy związany z ustaniem członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. W związku z tym, konieczne jest baczniejsze zwracanie uwagi na relacje z dystrybutorami ubezpieczeń z Wielkiej Brytanii, którzy nie korzystają już ze swobód świadczenia usług i przedsiębiorczości w celu oferowania ubezpieczeń na terytorium Polski. Muszą się w związku z tym wykazać zezwoleniem na prowadzenie działalności w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, jak ma to miejsce w przypadku spółki Lloyds założonej w Belgii. Związanym z tym problemem jest także przepływ danych osobowych do Wielkiej Brytanii, która ma obecnie status Państwa trzeciego. W tym kontekście należy mieć na uwadze odpowiednie przepisy RODO regulujące szczególne zasady, na jakich może odbywać się przekazywanie danych osobowych do państw trzecich.
Dobrą informacją dla pośredników współpracujących z podmiotami mającymi siedzibę w Wielkiej Brytanii jest wydłużenie okresu przejściowego pozwalającego na swobodny przepływ danych osobowych do Wielkiej Brytanii – do 1 lipca 2021 roku. Postanowienie to ma odzwierciedlenie w klauzuli pomostowej, która znajduje się w postanowieniach końcowych Umowy handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii. Umowa ta będzie regulatorem przyszłych stosunków Unii Europejskiej ze Zjednoczonym Królestwem. Określenie przepisów przejściowych które dotyczą przekazywania danych do Zjednoczonego Królestwa następuje na mocy art. FINPROV 10A wspomnianej Umowy. Istotnym jest, że takie transfery danych osobowych przejściowo nie będą uznawane jako przekazywanie danych do państwa trzeciego.
W związku z powyższym od przedsiębiorców nie będzie wymagane dopełnienie dodatkowych wymogów, które zostały szczegółowo określone w V Rozdziale RODO. Takie rozwiązanie obejmuje także dodatkowe wymogi dotyczące międzynarodowych transferów danych wyrażonych w rozdziale 3a ustawy z 16 września 2011 r. o wymianie informacji z organami ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej, państw trzecich, agencjami Unii Europejskiej oraz organizacjami międzynarodowymi, który wdraża w polskim porządku prawnym rozdział V dyrektywy (UE) 2016/680. Okres przejściowy potrwa najdłużej do 1 lipca 2021 r. (w umowie zawarty jest okres czterech miesięcy, jednak automatycznie będzie on przedłużony o kolejne dwa, chyba że jedna ze stron Umowy się temu sprzeciwi). Okres przejściowy może ulec zakończeniu wcześniej, jeżeli Komisja Europejska na mocy art. 36 ust. 3 dyrektywy (UE) 2016/680 i na mocy art. 45 ust. 3 RODO wyda decyzje wykonawcze stwierdzające odpowiedni poziom ochrony danych w Zjednoczonym Królestwie.
Jeżeli w tym czasie Komisja Europejska nie wydałaby decyzji w sprawie odpowiedniego poziomu ochrony, przekazywanie danych do Zjednoczonego Królestwa po upływie okresu przejściowego będzie wymagało zastosowania zabezpieczeń określonych w art. 46 RODO, na przykład standardowych klauzul umownych czy wiążących reguł korporacyjnych. Warunkiem swobodnego przepływu danych w okresie przejściowym będzie przede wszystkim zachowanie przez Zjednoczone Królestwo obowiązujących od 31 grudnia 2020 r. przepisów o ochronie danych osobowych opartych na prawie UE, tj. RODO i dyrektywie (UE) 2016/680.